نروژ پنج میلیون و سیصد هزار نفر جمعیت دارد. تولید ناخالص داخلی آن حدود 515 میلیارد دلار بوده و از کشورهای آرام و بسیار پیشرفته جهان محسوب می شود. مساحت سرزمینی آن، 307860 کیلومتر مربع و مساحت آبی آن 16360 کیلومتر مربع است (مجموع 324220 کیلومتر مربع). منطقه غربی نروژ مجموعه ای از فرورفتگی (indentation)، یخچال های طبیعی (Glaciers)، آب دره (Fjord) و جزیره است. این کشور حدود 65000 دریاچه دارد.
هم اکنون اگر شهروندی بخواهد از جنوبی ترین ساحل به شمالی ترین ساحل نروژ سفر کند، حدود 21 ساعت طول می کشد و باید 7 بار نیز از کشتی های حمل کنندۀ اتومبیل استفاده کند. با توجه به اینکه 60 درصد تولیدات نروژ در مناطق ساحلی انجام می گیرد، سیستم حمل و نقل در توسعه ملی و افزایش یادگیری مناطق استانی از یکدیگر نقشِ تعیین کننده ای دارد. از این رو، دولت نروژ با اختصاص 47 میلیارد دلار پروژۀ یکپارچه کردن جاده ای از جنوب به شمال را در 1100 کیلومتر آزاد راه از 2018 آغاز کرده است (Route E39). (تصویر شماره 1).
در این پروژه ده ها پروژه کوچکتر تعریف شده که دو مورد کلیدی آن عبارت اند از:
1) یک تونل معلق زیر آب 27 کیلومتری است که به کف دریا ستون نمی خورد بلکه آویزان است. وزنه های سازه روی آب خواهند بود. این شاهکار مهندسی نظیری در جهان ندارد. (تصویر شماره 2).
2) پل 5 کیلومتری که بر دو ستون استوار خواهد بود که هر یک 150 متر از برج ایفل هم بلند تر است. طول این پل، سه برابر Golden Gate سانفرانسیسکو و در عین حال بلند ترین و طولانی ترین پل جهان خواهد بود. (تصویر شماره 3).
نکته حائز اهمیت این است که سه دانشگاه همکار این پروژه هستند و 50 دانشجوی دکتری در مهندسی، تز خود را پیرامون بخش های مهم این آزاد راه انجام می دهند. پیش بینی می شود بخش های مهم این آزاد راه تا سال 2026 آماده شوند.
این پروژه به لحاظ مهندسی گفته می شود از تونل زیر کفِ اقیانوس میان فرانسه و انگلستان که در سال 1988 آغاز و در سال 1994 پایان یافت پیچیده تر است. تونل بین فرانسه و انگلستان، سفر 454 کیلومتری میان پاریس و لندن را از حدود شش ساعت به 2 ساعت و 15 دقیقه سفربا قطارتقلیل داد. در این پروژه، 15 میلیارد یورو هزینه شد؛ 15000 کارگر کار کردند؛ 5 بانک و 6 شرکت ساختمانی مشارکت داشتند تا تونلی حداقل 115-75 متر زیر کفِ اقیانوس بسازند؛ ایده ای که مهندس فرانسوی Albert Mathieu-Favier ابتدا در سال 1802 (218 سال پیش) مطرح کرد.
پروژه آزاد راه نروژ سفر از جنوب به شمالی ترین نقطه کشور را از 21 ساعت به 10 ساعت تقلیل می دهد ضمن اینکه 50 کیلومتر از مسیرهای جاده-کشتی فعلی نیز می کاهد. ادارۀ راهِ نروژ چالش های زیر را در تکمیل پروژهٔ پیش روی خود می بیند:
- مدیریت دیجیتالی کل پروژه؛
- مدیریت برق تونل معلق؛
- محاسبات وزش های شدید باد و یخبندان فصل زمستان؛
- حداقل استفاده از سوخت فسیلی (نروژ بالاترین نرخ اتومبیل های برقی را دارد)؛
- طراحی های سازه ای که مشمول رسوبات و فرسایش سیمان نشود؛
- پیامدهای رشد و توسعه اقتصادی آزاد راه؛
- پیامدهای اجتماعی و خدمات عمومی آزاد راه؛
- درآمد ناشی از عوارض طی 20 سال.
معمولا پزشکان برای معاینه اولیه از شاخص هایی مانند فشار خون و تب استفاده می کنند. در علوم اجتماعی یکی از اولین شاخص های ارزیابی یک جامعه این است که: آن جامعه چگونه اختلافات میان دولت و جامعه را حل می کند؟ در نروژ ملاک حل اختلاف میان دولت و جامعه، مصلحت عامه ( Public interest) است. هر فکری، سیاستی، برنامه ای، طرحی، بودجه ای با این شاقول (Benchmark) سنجیده می شود: آیا برای مردم مفید است؟ دولت نروژ که فقط 4 درصد از درآمد صنعت نفت و گاز خود را در بودجۀ جاری استفاده می کند، در سال 1990 صندوق رفاه یا نفت را تشکیل داد و از آن تاریخ درآمد نفت خود را در اقصی نقاط دنیا سرمایه گذاری می کند و برای روز مبادا جهت هر شهروند نروژی پس انداز می کند. صندوق رفاهِ نروژ هم اکنون از سرمایه یک تریلیون دلاری برخوردار است.
در سال 1287 شمسی، میرزا یوسف خان تبریزی (مستشار الدوله) حکمرانی را در کتاب "یک کلمه" خود خلاصه کرد : قانون. قانونِ مصلحت عامه نه تنها در دولت و در میانِ مردم نروژ رعایت می شود بلکه در ناخود آگاهِ عمومِ آن ها نیزحک شده است. نروژی ها چون راستگو هستند، سریع به نتیجه، قانون و مصلحتِ عامه می رسند. عموم پروژه های دولت نروژدر چارچوبِ مصلحت عامه هستند.
منبع تصاویر:
مثل همیشه ظرافت و نکته بینی توأمان با نثر شیوا