یادداشتی برای نوروز 1397 : سی ویژگی یک شهروند مسئولیت­ شناس

محمود سریع­ القلم

 

  1. 1- آینده خود را تابع تلاش و خلاقیت خود می ­داند؛
  2. 2- هر کاری را با مشورت ­های تخصصی انجام می ­دهد؛
  3. 3- از کسانی که برای مدیریت کشور انتخاب کرده در برابر قدرت و اختیاراتی که دارند، مسئولیت مطالبه می ­کند؛
  4. 4- براساس نظریه سیستم­ ها و نگاه درازمدت به زندگی، راستگوست؛
  5. 5- مانع رشد دیگران نمی ­شود: بلکه با آنها رقابت می ­کند؛
  6. 6- حداقل یک ساعت در روز کتاب می­ خواند؛
  7. 7- از شخصی که زیاد دروغ می­ گوید، فاصله می ­گیرد؛
  8. 8- در انجام کارها، از توان عقلی خود، چندین برابرِ هوش خود بهره می ­گیرد؛
  9. 9- به دلایل حقوقی، به شدت مراقب سخنان خود است؛
  10. 10- تا از قضاوتی مطمئن نباشد، مطرح نمی ­کند؛
  11. 11- منتظر نمی­ نشیند تا دیگران، گره ­های زندگی او را باز کنند: بلکه با ابتکار و سخت­ کوشی، زندگی خود را مدیریت می­ کند؛
  12. 12- رعایت حقوق مردم در جامعه را وظیفه خود می­ داند؛
  13. 13- حداقل یک متر با فاصله از شخصی که در حال استفاده از خودپرداز بانک است، می ­ایستد؛
  14. 14- وقتی قرار است ساعت 8 جایی باشد، ساعت 7:50 دقیقه دَمِ دَر ایستاده است؛
  15. 15- در قدرت و سِمَت بیش از 8 سال نمی­ماند زیرا 8 سال برای نوآوری حداکثری، کافی است؛
  16. 16- حتی سه نصف شب و بدون آنکه دوربینی باشد، پشت چراغ قرمز می­ ایستد؛
  17. 17- بسیار سفر می­ کند تا بیاموزد و بلوغ فکری و رفتاری را تجربه کند؛
  18. 18- وقتی از یک خیابان فرعی به اصلی می ­رسد، اتومبیل خود را متوقف می­ کند و پس از ایمنی کامل، حرکت می ­کند؛
  19. 19- آنقدر Search می­کند تا Fact را از Propaganda تفکیک کند؛
  20. 20- کوله پشتی خود را در اتوبوس و مترو در دست می ­گیرد تا مزاحمتی برای دیگران ایجاد نکند؛
  21. 21- به دیگران القاب منتسب نمی­ کند: بلکه انگیزه­ ها و افکار آنان را تحلیل می ­کند؛
  22. 22- از شخصی که با رانت ثروتمند شده است، فاصله می ­گیرد؛
  23. 23- زندگی خود را مانند لوگوی المپیک در پنج دایره متداخل طراحی می­ کند: رشد فردی، توجه به خانواده، حرفه، افزایش سطح دانش تخصصی و خدمات مدنی؛
  24. 24- فقط یک شغل دارد و وظایف آن را به بهترین نحو انجام می ­دهد؛
  25. 25- بسیار می­ گوید: من نمی­دانم یا این موضوع را به درستی نمی­فهمم؛
  26. 26- آنقدر حوصله به خرج می­ دهد تا موضوعی را دقیق بفهمد بعد واکنش نشان دهد؛
  27. 27- دفترچه کوچکی دارد که صفحه اول آن نوشته شده: ضعفهای من و روشهای اصلاح؛
  28. 28- خمیرمایه ذهنی او این گونه شکل گرفته: 20 درصد اظهارنظر کردن و 80 درصد سئوال کردن؛
  29. 29- برای جلب اعتماد دیگران، سیگنال­ های متناقض نمی­ فرستد؛
  30. 30- چون خودشناسی مقدمه توسعه ­یافتگی مدنی است، آنقدر از خود شناخت دارد که 50 صفحه در مورد افکار و روحیات خود می ­تواند بنویسد.

نوشته های مرتبط

28 فکر در مورد “ یادداشتی برای نوروز 1397 : سی ویژگی یک شهروند مسئولیت­ شناس

  1. محمد حسین احمدزاده گفت:

    سلام علیکم واقعا عالی متأسفانه جامعه ما از این ویژگی ها تقریبا دور هستند

  2. آناهید موسوی گفت:

    من تمام این ویژگی ها را دارم. ولی درد مردم رو می فهمم و مثل شما به مردم و درک و شعورشون توهین نمی کنم. به احتمال زیاد شما نفستون از جای گرم بلند میشه. شما آدمی رو که از تشنگی آب گل آلود پر از لجن رو خورده دیدین؟ شما زنی که بخاطر گرسنگی بچه اش تن به هر کاری میده دیدین؟ شما مردی رو که شبها دست خالی با شرمندگی نزد خانواده اش میره دیدین؟

    اگر دیده بودین شعار نمی دادین و در دانشگاه شهید بهشتی هم درس نمی دادین. 

  3. منصور شاپوری گفت:

    با درود
    ۱- از نظر بنده موارد مهم بیش از این هستند و مواردی هم وجود دارند که مهم تر از موارد نوشته شده هستند ولی در این میان آورده نشده اند.
    ۲- ای کاش این موارد دسته بندی می شدند و این گونه پراکنده نبودند. برای نمونه :
    الف- موارد شخصی و شخصیتی شهروند
    ب- موارد مربوط به ارتباط شهروند با دیگر شهروندان
    ج- موارد مربوط به رابطه ی شهروند با دولت و نظام
    پراکندگی در نوشتار یک نویسنده نشانه ی خوبی نیست.
    ۳- ای کاش شما استاد گرامی دانشگاه در جاهای ممکن کمتر واژه های عربی و یا انگلیسی را به کار می بردید:
    تابع- مطالبه- حداقل- متوقف- …
    جست و جوی اینترنتی بجای Search
    ۴- ای کاش پیش از آنکه بخواهیم مطلبی را با سرعت بنویسیم زمان بیشتری را برای اندیشیدن در باره ی داربست و محتوای آن نوشتار به کار بریم.
    ۵- شور بختانه این نوشته بدون بازبینی و بازنگری به عنوان یک چکیده ی مهم در بسیاری از وبسایت های خبر رسانی دیده می شود. نمی دانم در این پدیده دکتر بودن مهم است یا استاد دانشگاه بودن و یا سریع القلم بودن. نمی دانم چه چیز است که سبب می شود چنین نوشته های کم ارزشی مهم و با ارزش و یا حتی بی همتا نشان داده شوند.
    با سپاس
    منصور شاپوری

  4. رحیم گفت:

    سلام استاد عزیز

    سالهاست که نوشته‌های شما را با ولع خاصی دنبال‌ می‌کنم، مطالعه می‌کنم و سعی در بکاربستن دستورات فردی‌اش دارم. از خواندن بعضی از نظرات افراد دلگیر شدم. واقعا چه جامعه عجولی داریم!

    برایتان از خداوند متعال آرزوی سلامتی و شادی دارم.

  5. حسین گفت:

    با سلام. بسیار نکات ارزشمندی بودند که هر کس از ما باید سعی کند در سال جدید سر لوحه زندگیش قرار دهد.  سال خوبی را برایتان آرزومندم. برقرار باشید

  6. بگمان من، رعایت این موارد که بعضا دشوار هم نیستند، حکما در شکوفا سازی بعضی پتانسیل‌های یک جامعه اثرگذار خواهد بود!

    مورد هشتم برای من خیلی جالب و در عین حال سوال برانگیز بود. البته تک‌تک موارد بالا شایسته دوباره‌خوانی و تأمل چند باره‌اند، منتها بِنَظر بنده، توصیه به استفاده از توان عقلی در مقابل بَهره هوشی در انجام کارها، دَرخور بَسط و توضیح بیشتر است.   ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

    و بالاخره، IMHO، 'بهداشت شخصی' و 'نحوه در صف ایستادن' هم مواردی هستند، شایان تذکر و تمرین زیاد، حتی در مجامع مترقی‌تر جامعه امروز ما.

  7. فعلا تشکر میکنم واز نظرات خوبتان استفاده و برایتان آرزوی سلامتی وموفقیت دارم

  8. محسن تاران گفت:

    با سلام دکتر عزیز می دانم افراد همچون حضرتعالی بیشتر کامنتهایی دارید که تعریف و تمجید در آن موج می زند و حضرتعالی عادت دارید تارا بهترین و عالی ترین  نامیدهشوید. بنابراین پیشاپیش عذرخواهی می کنم که طبق روال دیگران صحبت نمی کنم .

    دکتر عزیز ارائه نظریاتی همچون بالا کار سختی نیست و امروز در تلگرام و دیگر شبکه های اجتماعی پر است از این گونه حرفها ، مشکلی نیست . اما مشکل از جای آغاز می شود که شما به عنوان یکی از اساتید برتر ایران نسخه های را می پیچید که هرگز بدرد جامعه غم زده و فقیر ایران نمی خورد و حتی کاربردی نیست  و بیشتر از منطق فردی برمی خیزد که از گوشه دانشگاه و سفرها ی فرنگ رفته خود به واقعیات نگاه می کند و نه از نگاه پدر رفتگری که در قائمیه اسلام شهر مجبور است خانواده ۵ -۶ نفره خود را با حقوق ۹۰۰ هزارتومان که هر چند ماه یک بار پرداخت می شود می گرداند . آقای دکتر برای دادن تئوری و نظریه رهایی ایران از توسعه نیافتگی نیاز است شما بدانید بوستان و گلستان و قائمیه کجاست کودکان آن چگونه در مدارس دولتی در حالیکه نه شامی خورده اند و نه صبحانه ای در سر کلاس حاضرند و معلم بیچاره مجبور است از حقوق ۱٫۵ خود سهمیه غذایی را برای بچه های گرسنه کلاسش کنار بگذارد . آقای دکتر شما لازم دارید برای دادن تئوریهای مانند بالا و برای ایران زمین ، ببینید کپر چیست و در مرداد ماه مردم در آن چگونه زندگی می کنند حلبی آباد کجاست مناسبات اجتماعی و اقتصادی این مردم چگونه است منطقه فاسد شهر کجاست و مردم چگونه در آنجا امرار معاش می کنند . دکتر عزیز ۳۰ ویژگی شما برای یک اروپایی قابل اجراست .اما برای یک ایرانی که در دهکهای یک و دو و حتی ۳و۴ و۵ زندگی می کند حتی جای اعتنایی ندارد .

    دکتر عزیز اسیب شناسی توسعه در ایران از اینجا شروع می شود که تئوریسین های اروپایی و آمریکایی از دل جامعه نظریات خود را بیرون کشیده اند اما دانشگاه یان و تئوریسین های ما خود را برتر از آن پدر پیر رفتگر می دانند که با حقوق ۹۰۰ هزار تومان زندگی خانواده خود را باید بگرداند . منطق دانشمندان ما از گوشه دانشگاه و سفر فرنگ ، خانه چند میلیاردی و ماشین چند صد میلیونی در می آید بنابراین بقول دکتر عظیمی ۱۰۰ سال است که کشوری در حال گذاریم (به توسعه یافتگی و نمی توانیم ). برای اینکه تئوریسین های ما مانند یک انسان غربی فکر می کنند نه یک انسان ایرانی با مشکلات و ویژگیهای ایرانی .

    وقتی نوشته های افرادی چون حضرتعالی را می خوانم درک می کنم چرا ما باید جهان سومی باشیم دکتر عزیز متاسفم ، اما نسخه های شما بدرد کشورهای اروپایی می خورد نه مردم ایران ،

    اگر این توانایی را در خود می بینید(که می دانم ندارید ) کمی در داخل ایران در مولوی ، شوش و کوچه پس کوچه های آن بگردید کمی در زاهدان و تبادکان و …. بگردید حتما تئوریها و نظریات اجرایی تری خواهید یافت .

    با تقدیم احترام – تاران

    1. رضا گفت:

      سلام جناب تاران
      براستی که همه چیزمان به همه چیزنان می آید. در یک کشور جهان سومی مثل ایران روشنفکرش هم می شود آقای سریع القلم. از نوشته انتقادی تان نسبت به مطلب آقای سریع القلم واقعا لذت بردم دست مریزاد. حرف دل من و بیشماری از افراد جامعه را گفتید.بقول مرحوم داریوش شایگان روشنفکران ما گند زدند و همچنان دارند می زنند. متاسفانه در جامعه ای که قحط الرحالی باشد آقای سریع القلم هم می شود روشنفکرمان که با افاضات در پیتی بیشتر از هر کس و جریانی تیشه به ریشه ما میزنند.

  9. ناظز گفت:

    مورد ۲ و ۴ با یکدیگر پیوستگی عمیقی دارند. چنانچه انسان از مشورت های تخصصی – به ویژه در امور پیچیده و غیر معمول – اجتناب ورزد بر طبق منطق حاکم بر نظریه سیستم ها، در دراز مدت به شکل دردناکی به مکافات عمل خود نائل می آید. 

  10. علی گفت:

    خسته نباشید و سال خوبی داشته باشید

  11. برهان بیگدلی نشاط گفت:

    سلام آقای دکتر سریع القلم

    خواستم یادداشتی برای شما ارسال کنم که متن های زیادی در مورد شما مشاهده کردم، مطالب و سخنرانی های شما استاد بزرگوار تاثیرات خوبی در بین اساتید و جامعه فرهنگیان داشته است .

    قلم و صدای شما ماندگار است.

    برهان بیگدلی نشاط

  12. حسین جنی گفت:

    موارد ۲- ۴- ۸- ۱۱- ۲۹ اگر شرح داده شوند جالب خواهد بود ضمن این که به نظر می رسد آن ۵۰ صفحه ای که ایشان در مورد افکار و روحیات خود می نویسند خواندنی خواهد بود. 

  13. نیما گفت:

    با سلام و خسته نباشید خدمت جناب آقای دکتر سریع القلم و کاربران گرامی ،

    خیلی مختصر عرض کنم که همانطور که همه مستحضرید از موانع اصلی رشد و توسعه ایران نقصان فرهنگی و محدودیتهای ذهنی است که برای غلبه بر این محدودیتها و رفع موانع راهکاری جز استفاده از ظرفیت نخبگان وجود ندارد و برای تحقق این مهم صرف گوش دادن و یا مرور مطالب و سخنان نخبگان کافی نیست و برای اصلاح امور و پیشرفت و رشد ذهنی و فرهنگی حتما بایستی به تک تک آموزه های اونا عمل کنیم و اونا رو با دیگران به اشتراک بزاریم و تحقق این آرمان در بین قاطبه ملت رو وجهه همت خود قرار بدیم ، بدون تعارف عرض میکنم از زمانی که با آقای دکتر در فضای مجازی آشنا شدم تحول عظیمی در زندگیم اتفاق افتاده و ذهنیت و نگرشم به جهان در تمام ابعاد گسترده تر و واقعی تر شده است لذا توصیه میکنم کاربران حتما به آنچه می آموزند اول خودشون با تعهد کامل عمل کنن و بعد در نهادینه شدن این فرهنگ در پیرامون خود تلاش کنن ، در اینصورت شاهد تحول واقعی خواهیم بود . با تشکر نیما  از پارس آباد مغان -اردبیل

  14. محمد امین شیخ زاده گفت:

    ممنون جناب استاد سریع القلم 

    امید قلمت مثل همیشه سریع و دقیق و روان باشد 

  15. علی رمضانی نیا گفت:

    با درود و احترام جناب پروفسور سریع القلم                    ندانم که کدامین سخن گویمت – که والاتری ز آن چه من گویمت.                                                         خبر خوب اینکه من توفیق این را داشتم که ۲۴ سی ویژگی مطرح شده توسط جنابعالی را با علاقمندی مطالعه نموده ام. مسئولیت شناسی شما با ارایه یادداشتی برای نوروز ۱۳۹۷ -بهترین هدیه نوروزی به مسئولیت پذیران می باشد.                                 در این سی ویژگی جملات شماره ۱-۲۸-۳۰-۱۷-۱۹-۴-۲-۱۴-۱۱-۱۲-۲۵-۲۳-۵   از الویت و اهمیت بیش‌تری برخوردار می باشند.              ارادتمند: علی رمضانی نیا

  16. اروانه گفت:

    توسعه فکر و زندگی را باید از ایشان آموخت.

  17. علیرضا سمساریلر گفت:

    جناب سریع القلم عزیز با سلام و تشکر از مطالب مفیدی که زحمت کشیده و در اختیار میگزارید ولی تاسف اینجاست که راه برون رفت از این شرایطی که داریم خیلی تاریک است با این اشل معقول و منطقی و عقلانی که شما در سی شماره اعلام کرده اید نمیتوانم تصور کنم چند درصد از ما مردم جا میگیریم چون روح حاکم بر جامعه متاسفانه بر خلاف اغلب اینهاست و اکثریت ما بطور نظری پذیرای همه اینها هستیم و اگر سر چهار راهی بایستیم و بصورت میدانی با مردم مطرح کنیم اغلب جواب مثبت میدهند ولی در عمل اکثریتی به آن عمل نمیکنیم  و این گسست بین نظر و عمل حتی در تحصیلکردگان و فهمیدگان و بقولی روشنفکران ما نیز با درصدی بالا و پایین عین توده های مردم دیگر است و خوشبختانه در این یک مورد همه با هم موافقیم و فاجعه اینجاست.  با تشکر مجدد و تبریک زود هنگام سال نو بشما و خانواده گرامی.

  18. .................. گفت:

    پ.ن. البته می شه این مورد گزینه ۳ رو برای شهروندان هم مثلاً در نظر گرفت، ولی اولا ایا واقعا ما کسی رو برای مسئولیت جایی انتخاب می کنیم!!!!؟ دیگه کجا ها حق انتخاب داریم؟

  19. .................. گفت:

    بسیار سپاسگزارم برای مطالب مفیدی که منتشر می کنید، همیشه از مطالبتون استفاده کردم و ممنونم که می نویسید …. فقط دو نکته به نظرم رسید، گزینه ۳ مربوط به مسئولین می شه که خدا رو شکر تا کنون نشون دادن بسیار به نصایح شما و دیگر دوستان عمل می کنند!!!! جسارتاً شاید بهتر باشه این مورد در لیستی جداگانه برای مسئولین گنجانده بشه، هر چند که هیچ امیدی به تاثیر اون لیست نداریم…. نکته ی بعدی در مورد شغل دوم است. در جامعه ای که حقوق یک شغل حتی نیازهای زیستی در هرم مازلو رو برطرف نمی کنه، اینطور نسخه پیچیدن شاید کمی بی انصافی باشد، اینطوری قشر ضعیف که در جامعه پیش تر Marginalized شدن، مجددا در مقالات و کتب ما به حاشیه می رن و یک جور sense of detachment نسبت به مطالب پیدا می کنند، و به این ترتیب  بی عدالتی یک بار دیگه در نوشته های ما ایجاد می شه. یک شهروند فقط شهروند طبقه ی متوسط (رو به بالا) و مرفه جامعه نیست. البته ناگفته نماند در مورد گزینه های دیگه باید خیلی ازتون تشکر کنم، من این لیست های سی گزینه ای رو خیلی دوست دارم 🙂

  20. مطوری گفت:

    سلام استاد بزرگوار، واقعا اینچنین است .یک مطلب رابیان کنم و آن این است که ای کاش اساتید محترم پس از فراغ از تحصیل دانشجویانشان، همچنان اینگونه رابطه شان را حفظ نمایند تا بتوان از نظرات آنها استفاده نمود.

  21. مطوری گفت:

    سلام استاد بزرگوار، واقعا اینچنین است .یک مطلب رابیان کنم و آن این است که ای کاش اساتید محترم پس از فراغ از تحصیل دانشجویانشان همچنان اینگونه رابطه شان را حفظ نمایند تا بتوان از نظرات آنها استفاده نمود.

  22. روزبه گفت:

    اگر هر استاد دانشگاه چند تا مقاله در نشریات معتبر جهانی چاپ کند

    اگر هر مدیری دوبال تخصص و تجربه را برای منصب داشته باشد

    اگر هر شهروندی با رفتار های غیر شهری تبدیل به شر وند نشود

    و اگر های دیگر

    جنون های شخصی تبدیل به فرهنگ نمی شود

  23. سید طاهر حسینی نژاد گفت:

    درود، منکه از این پست های جناب دکتر لذت های فراوان میبرم. به امیدی موفقیت و آرامش خاطر هرچه بیشتر جناب شان. و آرزو میکنم که حد اقل همه اساتید دانشگاهی مان به چنین توسعه یافتگی برسند، تا باشد که دوغ را با دوغاب قاطی نکنند. 

  24. غلامرضا فرهنگ گفت:

    سعی و تلاش مثمر شما و سایر بزرگوارانی چون جناب دکتر رنانی و زیباکلام برای بهتر شدن جامعه و سرعت چشمگیر تغییر دیدگاه ها و پیشرفت مدنیت ، من را نسبت آینده ای بهتر برای خود و فرزندانم امیدوار میکند. 

    سپاسگذارم

  25. لوتوس گفت:

    ۳۱٫بر این امر واقف است که مرز باریکی است میان حقیقت و واقعیت موضوعات .
    ۳۲٫یادگرفته است که قدردان متفکرین و متخصصین و دلسوزان کشورش فارغ از هر لیبل و تفکر حزبی و چه داخلی و چه خارجی ،  باشد .
    ۳۳٫یادگرفته است که در ارتباط با ماده ۳۲ ، به آن عزیزان این نکته را یادآور شود که اگر انسانی از سیاست های حزبی سیاست گذاران جهانی دل خوشی ندارد این به معنی این  نیست که متفکرین کشور اش  را به خاطر اعتقاداتشان یا داشتن برچسب آن حزب سیاسی ، ( دموکرات یا گلوبالیست ها ) با همان متر و اندازه قیاس نماید ، آنها را سرمایه های فکری و انسانی کشورش میداند و بس .
    ۳۴٫یادگرفته است در زندگی و موضوعات و مشکلات اش  بر خود سخت بگیرد نه دیگران .
    ۳۵٫سعی میکند در مراوده های اجتماعی این پیام را به ماده ۳۲ و دیگران برساند که مشتاق انسان هاست نه محتاج انسان ها ، به دلیل پایبند بودن به ماده ۳۴
    ۳۶.بر این نکته واقف است که این متفکرین احزاب هستند که به آن حزب اعتبار میبخشند ،نه بلعکس .

    ۳۷.میداند که ادعای اصولگرا یا اصلاح طلب بودن یا ایسم ها دیگر ، چندان تاثیری در شخصیت انسان ها ندارد ، انسان خوب خوب است و بد بد .
    ۳۸٫قالب نمی پذیرد و در شکل و فرم های قالبیون که انسان ها را در قالب های مدنظر ذهنی خود میخواهند ،قرار نمیگیرد.

    ۳۹٫اندیشه هایش را با انسان های متفکر به اشتراک می گذارد تا بتواند از طریق مطرح کردن و به چالش کشاندن موضوعات ذهنی اش ، بر میزان غنای آن اندیشه ها و گزاره های ذهنی اش از طریق پیرایش  و آرایش ذهنی و اندیشه ای دریافتی از آنان ، بیافزاید .
    ۴۰٫صبر ایوب دارد و عمر نوح و رندی حافظ و دلش دریاست چون با دریاست .

    امید سال خوبی داشته باشید .

  26. زلفی گفت:

    با سلام و تشکر از استاد ارجمند جناب آقای سریع القلم.بنده در مورد بندهای۱۶-۱۸و۲۰ قادر به درک دلیل مطرح شدن شان نیستم لطفا راهنمایی بفرمایند که دلیل گنجاندنشان در میان سی ویژگی چیست؟با آرزوی سلامتی برای ایشان

  27. اصلان گفت:

    درو بر شما و احسنت بر تفکری که پشت تمام نوشته ها و جمله بندی ها وجود داره تا علاوه بر اختصار، تصویر درستی از مفهوم مورد نظر القاء بشه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *